menuprace


BITWA POD KIRCHOLMEM

Data: 27 września 1605 rok
Obrońcy: Polska, Litwa
Atakujący: Szwecja
Dowodzący Polakami: Jan Karol Chodkiewicz
Liczebność wojsk polskich: ok. 4 tys. z przewagą husarii.
Dowodzący Szwedami: król Karol IX Sudermański
Liczebność wojsk szwedzkich: 11tys. Żołnierzy, w większości piechota.
Wynik bitwy: zwycięstwo Polaków

Karol IX
Chodkiewicz
Karol IX Sudermański-król Szwecji
Jan Karol Chodkiewicz-główny
dowódca wojsk polskich

TŁO HISTORYCZNE

Po śmierci ojca, Jana III, króla Szwecji, król Polski Zygmunt Waza zasiadł także na tronie szwedzkim. Jednak w 1598r. został zdetronizowany, a w osobie swego stryja, Karola Supermańskiego, znalazł groźnego rywala w walce o odzyskanie władzy.

Na początku XVII w. rozpoczęła się wojna polsko-szwedzka, głównie o Inflanty i Estonię. W lecie 1605 roku Karol Sudermański podjął próbę opanowania Rygi. Pod Kircholmem doszło do starcia.


UZBROJENIE

Husarz – półzbroja, szyszak i skrzydła, kopia, szabla oraz pistolety.

Pancerny- pancerz, szabla, lanca, łuk oraz pistolety.
Piechota szwedzka składała się z pikinierów i muszkieterów, jazda zaś z rajtarów walczących za pomocą rapierów i broni palnej.

Pancerny Husarz
Pancerny Husarz

PRZEBIEG BITWY

Walka rozpoczęła się około południa 27 września niedaleko Kircholmu nad Dźwiną. Hetman Chodkiewicz postanowił sprowokować Szwedów do ataku, aby opuścili dogodną pozycję i rozluźnili zwarty szyk.

Zastosował w tym celu pozorowany odwrót swoich oddziałów. Pierwszy rzut sił przeciwnika został związany walką przez około 600 żołnierzy jazdy i 1000 piechoty.

Wojska polsko-litewskie skoncentrowane na lewym skrzydle, złożone głównie z husarii pod komendą Tomasza Dąbrowy, ruszyły do rozstrzygającego natarcia i w niedługim czasie przełamały szyk szwedzki.
Równocześnie oddziały dowodzone przez Wincentego Wojnę rozbiły prawe skrzydło wroga. Wówczas wysunięta do przodu nieprzyjacielska rajtaria i piechota rzuciła się do ucieczki.

Zdezorganizowało to całkowicie resztę wojsk Karola Sudermańskiego. Jego armia została praktycznie okrążona przez znacznie mniejsze siły polsko-litewskie. Szwedzi w panice opuszczali pole bitwy.
W trakcie pościgu żołnierze Chodkiewicza wycięli większość piechoty i sporo jazdy. Na pokłady oczekujących okrętów dotarło więc niewielu. Straty po naszej stronie były niewielkie i wynosiły zaledwie około 100 zabitych i 200 rannych. Kircholm to jedno z najwspanialszych zwycięstw, w którym decydującą rolę odegrała husaria. Hetman Jan Karol Chodkiewicz do końca umiejętnie wykorzystywał różnice w uzbrojeniu i taktyce obu wojsk.

Plan bitwy

PLAN BITWY POD KIRCHOLMEM

ZNACZENIE BITWY

Wkrótce po tym zwycięstwie Europę zalały ulotki sławiące króla Polski i jego husarię.


Podobnie w sztuce, wielu artystów tworząc malowidła i grafiki batalistyczne, starało się przedstawić chwałę polskiego oręża.

Obraz - Wojciech Kossak

Bitwa pod Kircholmem - obraz Wojciecha Kossaka

CIEKAWOSTKI


Pracę wykonała Edyta Szymańska z klasy III F (2005/2006)



menuprace